Jeziora i zalewy
Największe skupisko naturalnych zbiorników wodnych regionu stanowi Pojezierze Łęczyńsko-Włocławskie. Tam też znajdziemy najwięcej kąpielisk z sezonowymi i całorocznymi ośrodkami wypoczynkowymi. W każdy letni weekend rzesze turystów udają się nad jeziora: Piaseczno, Łukcze, Rogoźno i Zagłębocze (gm. Ludwin), Krasne i Gumienek (gm. Uścimów), Bialskie (gmina Dębowa Kłoda), Miejskie i Kleszczów (gmina Ostrów Lubelskie), Firlej i Kunów (gm. Firlej), Rotcze i Sumin (gm. Urszulin).
Najbardziej popularnym jest jednak Jezioro Białe Włodawskie (106 ha; gm. Włodawa), a położona nad nim Okuninka to najczęściej odwiedzane letnisko Pojezierza. Wzdłuż piaszczystej plaży wiedzie ponadkilometrowa promenada, a na jeziorze usytuowane jest podświetlane molo. Wśród atrakcji: wypożyczalnie kajaków, rowerów wodnych, łodzi i żaglówek, szkoła nurkowania „Hydrozagadka”, kule wodne, boiska, place zabaw, wesołe miasteczko, pola namiotowe i ponad 30 pensjonatów i ośrodków wypoczynkowych.
J. Białe: www.okuninka.pl,www.wczasynadbialym.pl; J. Piaseczno: www.resortpiaseczno.pl; J. Łukcze: www.lukcze.pl,www.rubikon.lublin.pl; J. Zagłebocze: www.zaglebocze.pl; J. Gumienek: www.jedlanka.pl, www.lesnaryba.pl; J. Bialskie: www.hotelpolesie.pl.
Mieszkańcy Lublina przyjeżdżają najczęściej nad Zalew Zembo- rzycki (ok. 230 ha). Rowerzyści mają tu do dyspozycji kilkunastokilometrowy szlak malowniczo położony nad zalewem i w lesie. Nie zawiodą się także miłośnicy kajakarstwa, rowerów wodnych czy windsurfingu, którzy znajdą nad zalewem wymarzone miejsce do uprawiania sportu.
Żądni większych wrażeń korzystają z wyciągu nart wodnych „Reland” oraz parku linowego (zob. str. 92). Baseny pływackie i rekreacyjne, a także brodzik dla dzieci oraz wielka zjeżdżalnia z lądowiskiem czekają na turystów w ośrodku „Słoneczny Wrot- ków”. W części piaszczystej plaży jest plac zabaw „Wyspa Skarbów”, wyposażony w makietę statku, latarnię morską, falochrony, rybackie sieci oraz osadę piratów.
Kąpielisko z wypożyczalnią sprzętu wodnego Słoneczny Wrotków, ul. Osmolicka, tel.: 81 4665108,724990049, www.mosir.lublin.pl; Kąpielisko z wypożyczalnią sprzętu wodnego Graf Marina, ul. Krężnicka, tel. 81 7441070, www,graf-marina.pl; wyciąg nart wodnych Reland, ul. Żeglarska, tel.: 81 7456343, 605232325, www.nartywodne.pl.
Największym sztucznym zbiornikiem regionu jest zalew na Wieprzu w Nieliszu (ok. 950 ha). Działa tu kąpielisko Moczydło (nazwa wywodzi się z tradycji moczenia wiązek lnu w miejscowych rozlewiskach) z plażą, molem spacerowym, wypożyczalnią sprzętu. Jest też przystań żeglarska oraz dwukilometrowy tor wioślarski.
Zalew Miejski w Zamościu (18 ha), z plaża i wypożyczalnią sprzętu pływającego, położony jest na południe od Starego Miasta, w miejscu dawnego rozlewiska, zwanego „Wielką Zalewą”. Podczas wypadów na Roztocze można korzystać z kąpieliska nad Zalewem Krasnobrodzkim (ok. 17 ha) na rzece Wieprz, z piaszczystymi plażami w otoczeniu sosnowego lasu. Wzdłuż brzegów wiodą ścieżki spacerowe i rowerowe, którymi – poprzez dwie kładki nad rzeką – możemy dotrzeć na wyspę pośrodku zalewu, gdzie czeka kompleks basenów z podgrzewaną wodą. Atrakcją zalewu są: długie drewniane molo spacerowe i pomosty widokowe, a na plaży duża spiralna zjeżdżalnia wodna, wypożyczalnia rowerów wodnych i kajaków, boiska do piłki siatkowej i park linowy (zob. str. 92). Warto też zrobić sobie nieco dłuższy spacer i wspiąć się na wzniesienie nieczynnych kamieniołomów, gdzie znajduje się kamienna wieża widokowa, z doskonałą panoramą na zalew, Krasnobród i Roztocze.
Stawy Echo w Zwierzyńcu, malowniczo położone w dolinie potoku Świerszcz, na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego, to kolejna propozycja dla turystów odpoczywających na Roztoczu. Spośród czterech stawów park udostępnia dla celów rekreacji największy, w sąsiedztwie wysokiej piaszczystej wydmy, przy której znajduje się drewniana platforma widokowa. Atutem kąpieliska jest piękna piaszczysta plaża i czysta woda o głębokości o,5-1,5 m.
Na wschodnim krańcu Zwierzyńca znajduje się Zalew Rudka na rzece Wieprz. Jest tu strzeżone kąpielisko, molo i wypożyczalnia sprzętu oraz pole namiotowe. Miejsce to jest przystankiem dla kajakarzy spływających roztoczańskim odcinkiem Wieprza.
Kolejne roztoczańskie kąpieliska to zalewy w Majdanie Sopockim k. Suśca i w Józefowie, gdzie każda rodzina może liczyć na wiele atrakcji: strzeżone kąpieliska, piaszczyste plaże, możliwość uprawiania sportów wodnych i korzystania z wypożyczalni sprzętu.
W okolicach zalewów prowadzi wiele ścieżek i szlaków pieszych i rowerowych, w tym nowy Szlak Geoturystyczny Roztocza Środkowego. Ciekawostką są też trzy atrakcyjne miejsca widokowe: wysoka kamienna wieża w kamieniołomie Babia Dolina w Józefowie; zadaszona platforma na szczycie ściany kamieniołomu w Nowinach oraz wieża widokowa na wzniesieniu Grabowica k. Suśca.
Kąpielisko Moczydło na zalewie w Nieliszu – Centrum Integracji Społecznej Nielisz, tel. 887793888, www.nielisz.pl. Zalew Miejski w Zamościu – Ośrodek Sportu i Rekreacji tel. 84 6775466. Wodna Wyspa z basenami na Zalewie Krasnobrodzkim, ul. Partyzantów, tel. 84 6607656, www.krasnobrod. pl. Kąpielisko Stawy Echo w Zwierzyńcu http7Avww.roztoczanskipn.pl/ turystyka/stawy.html. Kąpielisko i wypożyczalnia sprzętu wodnego nad Zalewem Rudka w Zwierzyńcu, tel. 84 6872027,607988630. Wypożyczalnie sprzętu wodnego nad zalewem w Majdanie Sopockim: Gościniec Nad Zalewem, tel. 504191705; Cezan s.c., tel. 84 6654322; wypożyczalnia sprzętu wodnego, tel. 694108172. Zalewy na Nepryszce w Józefowie, tel. 84 6879669, 6878133, www.ejozefow.pl.
W pięknej leśnej okolicy położony jest też 40-hektarowy zalew w Janowie Lubelskim. Rodziny mogą tu poleniuchować na plaży lub aktywnie spędzać czas, korzystając z oferty Zoomu Natury. Można pływać kajakami, łodziami wiosłowymi i motorowymi, jeździć na nartach wodnych i uprawiać windsurfing. Dla najmłodszych jest park wodny z urządzeniami do gier i zabaw. A dla tych, którzy wolą sporty na suchym lądzie, przygotowano boiska do siatkówki, plenerowe siłownie, ścianki wspinaczkowe i park linowy z wieżą mocy (zob. str. 92).
Dobrze urządzony park wodny z atrakcyjnym torem przeszkód znajduje się na Zalewie Biszcza Żary (ok. 44 ha) w powiecie biłgorajskim. Przy kąpielisku jest plaża z parasolami, wypożyczalnia sprzętu sportowego, boiska do plażowej piłki siatkowej i nożnej, pole namiotowe. Ciekawym miejscem wodnego wypoczynku jest Zalew Bojary w Biłgoraju, położony w otoczeniu Puszczy Solskiej. Przy plaży działa wypożyczalnia sprzętu pływającego i spiralna zjeżdżalnia, jest też plac zabaw dla dzieci i taras widokowy.
Park Rekreacji „Zoom Natury”, ul. Turystyczna 10, Janów Lubelski, tel.: 15 8724307, 784529688; www.zoomnatury.pl. Zalew Biszcza Żary, wypożyczalnia sprzętu, tel. 694810829, www.bika.cba.pl; Park Wodny „WaterHow”, tel. 782648142, www.water-show.com.pl. Kąpielisko OSiR na Zalewie Bojary, www.bilgoraj.pl, tel. 84 6862629.
Wśród pozostałych kąpielisk regionu warto wymienić kilka dużych zbiorników: zalew na Wyżnicy w Kraśniku (ok. 42 ha), zalew na Udalu w Husynnem k,. Dorohuska (100 ha), Zalew Zimna Woda w Łukowie (21 ha), Zalew Zgórznica w Stoczku Łukowskim (14 ha) a także staw Glinianki Horodyskie w Chełmie (22 ha) oraz duży kompleks rekreacyjno-sportowy „Międzyrzeckie Jeziorka” w Międzyrzecu Podlaskim, na terenie dawnego wyrobiska kamienia, zw. Żwirownią (42 ha). Dobrze zagospodarowane zalewy z kąpieliskami i ładnymi plażami znajdziemy tez w obszarze lubelskiego Powiśla, m.in. w: Poniatowej, Opolu Lubelskim, Chodlu i Janowicach k. Janowca oraz na starorzeczu Wisły, w obrębie nowego kompleksu sportowo-rekreacyjnego Wyspa Wisła w Stężycy.
Wykaz kąpielisk regionu: www.lubelskie.pl (podstrona: turystyka/informator turystyczny); www.lrot.pl (podstrona niezbędnik turysty/ kąpeliska i wypożyczalnie sprzętu wodnego). Międzyrzeckie Jeziorka w Międzyrzecu Podlaskim, tel. 83 3717808, www.mosir.miedzyrzec.org. Wyspa Wisła w Stężycy, tel. 81 4608998, www.wyspawisla.com.pl.